معرفی اجمالی : کتاب دورنمای بیابانهای جهان
مؤلف: دفتر برنامه زیست محیطی سازمان ملل متحدد (UNEP)
مترجمان:
دكتر محمدرضا اختصاصي
استاد دانشگاه يزد
مهندس حامد شفيعي و مهندس ليلا فزوني
کارشناس ارشد بیابان زدایی
این کتاب به زبان انگلیسی، توسط دفتر برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد (UNEP) و با همکاری تعداد زیادی از اندیشمندان و کارشناسان بین‌المللی در زمینه بیابان و بیابان‌شناسی تهیه و منتشر شده است،
کتاب حاضر را مي‌توان جزء جدیدترین آثاری برشمرد که بیابان و بیابانی شدن اراضی جهان را هم از دیدگاه سنتی و هم از دیدگاه علمی پیشرفته امروزی مورد بررسی قرار میدهد. در این کتاب به نمونه‌هایی از فرآیندهای بیابانی شدن در نقاط مختلف جهان اشاره شده است که مي‌توان از آن در زمینه مدیریت مناطق بیابانی و همچنین جلوگیری از بیابان زایی در کشور ایران نیز بهره جست. به هر حال شناخت هر چه بیشتر بیابان‌ها نه تنها برای همه جوامع جهانی بلکه برای ساکنان کشور ایران که بیش از دو سوم آن را مناطق خشک در بر گرفته و به طور تقریب تمامي آن در معرض بیابانی شدن است، امری ضروری است. بيابان‌هاي دنيا دربرگیرنده اكوسيستم‌هاي بي‌نظيري هستند كه تنوع زيستي گياهي و جانوري چشمگيري را خاصه در ارتباط با سازگاري براي بقا در شرايط خشك در خود جاي داده و حمايت مي‌كنند. جوامع انساني متعددي در طول تاريخ در بيابان‌ها استقرار يافته‌اند و امروزه بيابان‌ها بخش مهمي از ميراث طبيعي و فرهنگي جهان به شمار مي‌روند.
بيابان‌زايي که تخريب و نابودي مناطق خشك به علت عواملي نظير تغييرات اقليمي و فعاليت‌هاي انساني مي‌باشد يكي از چالش‌هاي عمده و جدي زيست‌محيطي پيش روي جهان امروز است. بيابان‌ها بيش از 19 ميليون كيلومترمربع یا 15% از خشكي‌های زمین را پوشانده‌اند و هم اكنون حدود 144 ميليون نفر انسان در آن مناطق زندگي مي‌كنند. فقر بسياري از مردمان ساكن در بيابان‌ها را فراگرفته است. هم چنين بيابان‌زايي به يك مشكل جهاني مبدل گشته و حتي بر مناطق و انسان‌هاي خارج از مناطق خشك نيز تأثيرگذارده است. کتاب دورنمای بيابان‌های جهان گزارشی متوازن از بيابان‌ها ی جهان ارائه نموده و نشان مي‌دهد كه بيابان‌ها چيزي بيش از مناظر و یا چشماندازهایی هستند كه حاصل فرايند بيابان‌زايي است. اين گزارش اصرار دارد كه سياست‌گذاران، پتانسيل توسعه بيابان‌ها و نيازهاي حفاظتي آنها را در نظر گيرند و بدانند که بهترين و پايدارترين نوع معيشت براي مردم مناطق بياباني كدام است. اگرچه بيابان‌ها آب زيادي در بر ندارند ولي با اين وجود منابع طبيعي ارزشمند ديگري دارند كه به مردم سود مي‌رسانند، منابعي نظير تنوع زيستي و فرهنگي و مواد معدني. هم‌چنين جذب توريست و توليد انرژي خورشيدي از دیگر پتانسيل‌های این مناطق است. هم اکنون دانش علمي و مهارت‌هاي مهندسي لازم جهت ايجاد درآمدهاي پايدار از منابع در مناطق بياباني وجود دارد؛ ولي بايد اقدامات مناسبی در نحوة تقسیم منصفانه از منابع و منافع آنها در این مناطق صورت گیرد.
کتاب دورنمای بيابان‌های جهان يك مرجع سودمند، جذاب و آگاهي بخش براي تمامي كساني است كه نگران و درگیر با مسائل بيابان‌ها، بيابان‌زايي و توسعه پايدار در مناطق خشك مي‌باشند. علاوه براین کتاب حاضر می تواند به عنوان منبع درسی شناخت بیابان های ایران وجهان ، اکوسیستم های مناطق ببابانی و سایر دروس مرتبط در مقاطع مختلف تحصیلی ، خاصه کارشناسی ارشد وکتری مورد استفاده قرارگیرد.
